Όσοι έχουμε μια σχετική εμπειρία με τα ενυδρεία την έχουμε συναντήσει και πραγματικά είναι σχεδόν αδύνατον να διατηρήσεις ένα ενυδρείο χωρίς καθόλου άλγη, αυτό που όμως είναι εφικτό είναι να την διατηρείς σε επίπεδα που δεν επηρεάζουν την καλαισθησία του ενυδρείου σου. Μην ξεχνάμε βέβαια ότι και στην φύση η άλγη βρίσκεται παντού σε όλους σχεδόν τους βιότοπους.

Κατ' αρχάς ας δούμε τι είναι η άλγη

Η άλγη είναι φυτό ενώ αρκετοί είναι αυτοί που πιστεύουν πως και η μπλε άλγη την οποία συνήθως κατατάσσουμε στα βακτηρίδια είναι και αυτή φυτό. Ως φυτό λοιπόν για να αναπτυχθεί χρειάζεται ότι ακριβώς και τα υπόλοιπα υδρόβια φυτά μας, δηλαδή φως - διοξείδιο και κυρίως θρεπτικά συστατικά.

Το θέμα βέβαια με την άλγη είναι ότι σε σχέση με τα περισσότερα είδη φυτών είναι από τα πλέον ανθεκτικά ενώ παράλληλα διακρίνεται για την ικανότητά της να προσαρμόζεται εύκολα σε όλες σχεδόν τις συνθήκες.

Πόσα είδη υπάρχουν;

Αυτή είναι μια ερώτηση που με ακρίβεια δεν έχει απαντηθεί και πιστεύω δεν θα απαντηθεί και ποτέ, η ουσία είναι ότι υπάρχουν μερικές χιλιάδες είδη άλγης. Εδώ θα δούμε ορισμένα από τα πλέον κοινά είδη άλγης καθώς και τρόπους με τους οποίους μπορούμε να απαλλαγούμε από αυτά τα είδη, ενώ ορισμένα είδη άλγης μπορούν να χαρακτηρίσουν την υγεία του ενυδρείου μας.

Τα είδη της Άλγης

Πράσινη Άλγη ή Green Spotted Algae - Green Hair Alage

Η πράσινη άλγη υπάρχει σε διάφορες μορφές ή αν προτιμάτε παραλλαγές, ενώ οι πιο κοινές από αυτές είναι τα στίγματα (πράσινα στίγματα άλγης π.χ. στα τζάμια του ενυδρείου) ή ως πράσινες λεπτές κλωστές. Σε αρκετές περιπτώσεις η πράσινη άλγη αποτελεί και ένδειξη καλής ποιότητας του νερού, όμως αυτό που μας προβληματίζει είναι ότι αλλοιώνει την αισθητική του ενυδρείου μας.

Για να απαλλαγούμε από την πράσινη άλγη ένας εύκολος τρόπος για να μειώσουμε την ανάπτυξή της είναι η προσθήκη σαλιγκαριών του είδους nerites και φυσικά μια και το συγκεκριμένο είδος δεν είναι γρήγορης ανάπτυξης μπορούμε να «καθαρίσουμε» τα τζάμια μας με την ειδική ξύστρα.

Καφέ άλγη (Brown Algae)

Ως κύριο αίτιο για την εμφάνιση αυτού του είδους άλγης είναι ο ελλιπής φωτισμός. Η καφέ άλγη φτάνει σε σημείο να καλύπτει τα τζάμια και τα διακοσμητικά του ενυδρείου μας με ένα παχύ καφέ στρώμα το οποίο στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι δύσκολο να αφαιρεθεί μηχανικά. Για να διορθώσουμε λοιπόν το πρόβλημα αυτό δεν έχουμε παρά να βελτιώσουμε τις συνθήκες φωτισμού του ενυδρείου μας καθώς και την φωτοπερίοδο.

Μπλέ άλγη (ή κυανοβακτηρίδιο - BGA)

Όπως έχουμε πει και στην αρχή του άρθρου η μπλέ άλγη για αρκετούς θεωρείτε φυτό, το πρόβλημα με το συγκεκριμένο είδος είναι ότι από την στιγμή που θα εμφανιστεί, η ανάπτυξή της είναι ταχύτατη και μπορεί να φτάσει σε σημείο να καλύψει τα πάντα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Κύρια αίτια για την εμφάνισή της είναι η κακή κυκλοφορία του νερού (πολύ χαμηλή κυκλοφορία ή σημεία που δεν έχουν σχεδόν καθόλου ροή) η έλλειψη νιτρικών αλάτων αλλά και η περίσσια φωσφορικών.

Η συγκεκριμένη άλγη είναι εκτός από πολύ αντιαισθητική είναι και τοξική πράγμα που την καθιστά και επικίνδυνη για τους ζώντες οργανισμούς του ενυδρείου μας.

Για να καταφέρουμε να την εξουδετερώσουμε θα πρέπει να προβούμε σε συγκεκριμένες ενέργειες που στις περισσότερες των περιπτώσεων αποφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αρχικά λοιπόν θα πρέπει να καλύψουμε το ενυδρείο (είτε με κάποιο ύφασμα ή με όποιον άλλο τρόπο μπορούμε) εντελώς με σκοπό να μην μπαίνει ούτε ίχνος φωτισμού ακόμη και από τον περιβάλλοντα χώρο. Φυσικά θα πρέπει επίσης να διατηρήσουμε κλειστό τον φωτισμό του ενυδρείου και όλο αυτό θα πρέπει να γίνει για διάστημα τριών έως τεσσάρων ημερών.

Σε περίπτωση που τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν μπορούμε να προχωρήσουμε στην χρήση ερυθρομυκίνης (ERYTHROCIN). Η δοσολογία είναι 2,5 mg/l και θα πρέπει να υπολογίσουμε την ποσότητα σύμφωνα με τα καθαρά λίτρα νερού που χωράει το ενυδρείο μας. (Την ερυθρομυκίνη την βρίσκουμε σε φαρμακείο) Η δοσολογία αυτή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται για περίπου μια εβδομάδα (μέγιστο διάστημα) ενώ την σκόνη της αντιβίωσης την ρίχνουμε διαλυμένη σε νερό του ενυδρείου μέσα στο ενυδρείο μας.

Σημείωση: Πριν ξεκινήσουμε την χρήση - θεραπεία του ενυδρείου μας με ερυθρομυκίνη καλό είναι να προχωρήσουμε σε μια γεναία αλλαγή νερού, ενώ συστήνετε και καθημερινή αλλαγή 1/3 καθώς το αντιβιοτικό αυτό έχει αρκετές φορές αντίκτυπο στην βιολογία του φίλτρου μας.

Σε περιπτώσεις που έχουμε καθυστερήσει να δράσουμε και η κατάσταση έχει ξεφύγει από τον έλεγχο (έχει ήδη καλυφθεί μεγάλο μέρος του ενυδρείου με την πράσινη-μπλε άλγη τότε μπορούμε να προχωρήσουμε σε συνδιασμό και των δυο μεθόδων για καλύτερα αποτελέσματα.

Λόγοι που βοηθούν ή οδηγούν στην ανάπτυξη άλγης

Τα προβλήματα της άλγης έχουν συνήθως αν όχι πάντα περισσότερα από ένα αίτια, γι' αυτό ακόμη και αν καταφέρουμε να απαλλαγούμε από την άλγη που παρουσιάστηκε στο ενυδρείο μας θα πρέπει οπωσδήποτε να φροντίσουμε να διορθώσουμε και τις παραμέτρους που οδήγησαν στην ανάπτυξή της.

Φωτισμός

Μια από τις πρώτες ή και κύριες αιτίες που βοηθούν στην ανάπτυξη άλγης είναι ο λανθασμένος φωτισμός είτε κάνουμε λόγο για ελλιπή φωτισμό ή για υπερβολικό φωτισμό. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να διορθώσουμε άμεσα το πρόβλημα έχοντας υπ' όψιν μας κάποιους βασικούς κανόνες όπως π.χ. η διάρκεια της φωτοπεριόδου δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 10 ώρες και αυτό γιατί σε έρευνες έχει αποδειχθεί πως όλα τα φυτά (επομένως και τα φυτά που έχουμε στο ενυδρείο μας) έχουν ολοκληρώσει την διαδικασία της φωτοσύνθεσης και οι υπόλοιπες (παραπάνω ώρες) είναι ευεργετικές μόνο για την άλγη.

Ακόμη, έχει αποδειχθεί πως τα φυτά προτιμούν το φως σε κόκκινες αποχρώσεις ενώ η άλγη προτιμά τον φωτισμό σε μπλε.

Φίλτρανση

Ένα συνηθισμένο φαινόμενο που οδηγεί στην δημιουργία άλγης είνια το «μπουκωμένο» φίλτρο ή η γενικότερη ανεπαρκής φίτλρανση. Ένας πολύ γενικός κανόνας λέει ότι το φίλτρο μας θα πρέπει να έχει την ικανότητα να «γυρίζει» όλη την ποσότητα του νερού τουλάχιστον τρεις φορές την ώρα μέσα από τα υλικά του. Βέβαια και εδώ δεν θα πρέπει να πάμε στο επίπεδο της υπερβολής καθώς και η υπερβολική φίλτρανση ή ένα φίλτρο με πολύ δυνατή ροή δημιουργεί επίσης προβλήματα στην υγεία του ενυδρείου μας.

Ρύποι του ενυδρείου (NO3 και POP4)

Κατά την διάρκεια της λειτουργίας του ενυδρείου μας παράγονται ρύποι που δεν είναι δυνατόν να καταπολεμηθούν από τα φίλτρα που έχουμε στο ενυδρείο μας και για αυτόν τον λόγο (και για αρκετούς ακόμη) πρέπει να μην αμελούμε τις περιοδικές μερικές αλλαγές νερού. Σε περίπτωση που δεν τις πραγματοποιούμε το πιθανότερο είναι να έχουμε υπερβολική αύξηση Νιτρικών Αλάτων (NO3) και Φωσφορικών αλάτων (POP4) στοιχεία που θα βοηθήσουν την ανάπτυξη άλγης.

Τα φυτά μας καταναλώνουν μεγάλο μέρος των συγκεκριμένων ρύπων όπως και της αμμωνίας πριν αυτή διασπαστεί από το φίλτρο μας, όμως παράλληλα με τα φυτά μας, τις ίδιες ανάγκες έχει και η άλγη γι' αυτό και η περίσσια οδηγεί συνήθως στην αλματώδη ανάπτυξή της.