Το swim bladder είναι μια ασθένεια που παρουσιάζεται στα ψάρια όταν δεν περνάει αέρας μέσα στην νηκτική τους κύστη (όργανο που εξισορροπεί την πλεύση του ψαριού). Η νηκτική κύστη είναι ένα όργανο (σαν ένας μικρός σάκος) το οποίο γεμίζει με αέρια εξισορροπώντας εσωτερικές και εξωτερικές πιέσεις και χρησιμοποιείται για τον έλεγχο πλεύσης του ψαριού. Εάν "φράξει" η οδός που τροφοδοτεί με αέρια τη νηκτική κύστη, τότε το ψάρι κολυμπάει ακανόνιστα, χάνει την πλευστότητα του και είτε παραμένει μονίμως στον πάτο του ενυδρείου, είτε επιπλέει στην επιφάνεια.
Συμπτώματα
Τα ψάρια παρουσιάζουν δυσκολία στη κολύμβηση, κολυμπούνε κοντά στην επιφάνεια, κολυμπούνε πλάγια ή ακόμα και ανάποδα ή κάθονται στα χαμηλότερα επίπεδα της δεξαμενής και κινούνται ύποπτα.
Η φύση της ασθένειας
Σε πολλά ψάρια όπως για παράδειγμα τα χρυσόψαρα δημιουργείται όταν παίρνουν την τροφή από την επιφάνεια του νερού. Γι αυτό καλό είναι να μουλιάζουμε λίγο την τροφή πριν τους την δώσουμε. Γενικότερα έχει καταγραφεί ότι ψάρια με μη κανονικό (κατά τα συνηθισμένα) σχήμα είναι περισσότερο ευάλωτα σε αυτή την ασθένεια. Για παράδειγμα στα χρυσόψαρα, που ήδη αναφέραμε, τα oranda, τα ryukin και τα fantail, λόγω του οβάλ σχήματός τους είναι περισσότερο ευάλωτα από τα διάφορα άλλα.
Όμως η εισαγωγή αέρα από το στόμα, είναι μια από τις αιτίες. Υπάρχουν πάρα πολλές άλλες που μπορούν να προκαλέσουν την ασθένεια. Μια από τις αιτίες που διαφεύγει από το πολύ κόσμο, ρίχνοντας την ευθύνη στο τρόπο λήψης της τροφής είναι η βακτηριακή ή προερχόμενη από ιό μόλυνση όπου προκαλεί πύκνωση στην νηκτική κίστη, παρεμποδίζοντας κατά συνέπεια τη μεταφορά αέρα στο σάκο ή προκαλεί τη μειωμένη ελαστικότητα του.
Έτσι στη πραγματικότητα το Swim Bladder είναι το σύμπτωμα και όχι η ασθένεια και αυτός ακριβώς είναι ο λόγος που η θεραπεία δυσκολεύει. Για σωστή αποθεραπεία θα πρέπει να γνωρίζουμε την αιτία. Στη περίπτωση του Swim Bladder γνωρίζουμε τις περισσότερες φορές το σύμπτωμα και μόνο.
Θεραπεία και αγωγή
Η έρευνα μας λέει ότι όταν ένα ψάρι παρουσιάσει Swim Bladder οι ελπίδες για να σωθεί είναι μικρές αλλά όμως υπάρχει πάντα η ελπίδα ίασης και θα πρέπει να προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό για το ψαράκι μας. Εάν γνωρίζουμε το λόγο εκδήλωσης των συμπτωμάτων τότε θα πρέπει να χορηγήσουμε και την ανάλογη θεραπεία.
Σε περίπτωση που η αιτία δεν είναι γνωστή τότε σας προτείνουμε να ακολουθήσετε τα ακόλουθα βήματα. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να δηλώσουμε ότι οι παρακάτω οδηγίες είναι βασισμένες σε πολύ διάβασμα, συνδυασμό από σπουδές περιπτώσεων και αρκετή προσωπική εμπειρία. Αρκετές δε φορές έχει σημειωθεί αποθεραπεία του ψαριού που συνέχισε να ζει μια κανονική ζωή. Σε κάθε όμως περίπτωση η απόφαση είναι του αναγνώστη.
Απομόνωση – Καραντίνα
Απομονώνουμε το ψάρι, γιατί εάν είναι από μόλυνση μπορεί η ασθένεια να οφείλεται σε μεταδοτική αιτία και να κινδυνέψουν και τα άλλα. Η απομόνωση μπορεί να γίνει είτε σε ενυδρείο καραντίνας που πάντα πρέπει να υπάρχει είτε σε μια πολύ μεγάλη λεκάνη με προσθήκη θερμαντήρα και φίλτρου.
Η καραντίνα πρέπει να τοποθετηθεί σε σκοτεινό μέρος χωρίς τη παρουσία φωτός. Επίσης δεν θα πρέπει να υπάρχουν δονήσεις και γενικότερα παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν ανησυχία στο άρρωστο ψάρι.
Μια αεραντλία για την οξυγόνωση του νερού είναι απαραίτητη.
Φροντίδα νερού.
Φυσικά το νερό της καραντίνας το προετοιμάζουμε με αντιχλώριο και περιμένουμε να έρθει σε θερμοκρασία ίδια με αυτή του ενυδρείου. Κατά τη μεταφορά του ψαριού ακολουθούμε διαδικασία ολιγόλεπτης προσαρμογής. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δώσουμε στο γεγονός ότι το ψαράκι θα είναι ήδη στρεσαρισμένο από την ασθένεια και η μεταφορά του θα το στρεσάρει περισσότερο.
Στο νερό προσθέτουμε Aloe Vera που θα κρατήσει το ψαράκι ήρεμο και θα υποφέρει λιγότερο.
Εάν παρατηρήσουμε πληγές κάπου υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι από μόλυνση. Σε αυτή τη περίπτωση βάλε και 2 γρ Αλατιού και κάθε λίτρο. Θα βοηθήσει στην αποστείρωση, επούλωση και το βασικότερο στη μη απώλεια αλάτων από τις πληγές του.
Διατροφή
Την πρώτη μέρα ταΐζουμε με βρασμένο σε νερό μόνο αρακά που του έχουμε (μετά το βράσιμο) αφαιρέσει τη φλούδα. Ανάλογα με το ψάρι 1-3 μπαλάκια αρακά είναι αρκετά. Ο αρακάς δεν λειτουργεί ως τροφή αλλά ως φάρμακο, ειδικότερα καθαρτικό. Ένας καθηγητής της ιατρικής ψαριών στο Αμερικάνικο κρατικό κολλέγιο N.C. δηλώνει ότι το έχει κάνει αυτό σε διάφορες περιπτώσεις με τα πολύ καλά αποτελέσματα. Σκέφτεται ότι τα μπιζέλια βοηθούν κάπως την ακύρωση της ενσφήνωσης που προκαλεί τα συμπτώματα. Επιστημονικό μετρήσιμο στοιχείο δεν υπάρχει ακόμα, αλλά η δοκιμή αξίζει το κόπο.
Την δεύτερη μέχρι την τέταρτη ημέρα, 3 ημέρες δηλαδή, δεν ταΐζουμε τίποτα.
Βάζουμε δηλαδή το ψάρι σε νηστεία. Μερικές φορές αυτό και μόνο είναι αρκετό για να χωρίσει την ενσφήνωση και να επιστρέψει η νηκτική κύστη σε κανονική λειτουργία. Τα περισσότερα ψάρια μπορούν να αντέξουν 7 έως 10 ημέρες χωρίς τροφή και να παραμείνουν πολύ καλά στην λοιπή υγεία τους.
Από την πέμπτη ημέρα και μετά, ταΐζουμε το ψάρι με ευκολοχώνευτες τροφές πλούσιες σε θρεπτική αξία, σε πολύ μικρή σχετικά ποσότητα. Η τροφή πρέπει να εμβαπτίζεται σε αντιβίωση και φυσικά να μην επιπλέει. Δεν δίνουμε πέρλες αλλά μόνο μουσκεμένες νιφάδες. Ο γενικότερος στόχος μας είναι να μην πρήζεται το έντερο.
Φαρμακευτική Αγωγή
Μετά από δεκάδες περιπτώσεις που έχουμε παρακολουθήσει σε όλο τον κόσμο καταλήγουμε στο συμπέρασμα της χρήσης κοκτέιλ φαρμάκων σε τόσο σοβαρή περίπτωση ασθένειας, εκτός και εάν είναι γνωστό το αίτιο 100%. Δεν επαναπαυόμαστε μόνο σε αντιβιώσεις αλλά χορηγούμε και διάφορα αντιβακτηριδιακά. Φυσικά όλα αυτά σε ξεχωριστό δοχείο – λεκάνη – καραντίνα γιατί η βιολογία της φίλτρανσης θα καταστραφεί και τα λοιπά ψάρια μπορούν να επηρεαστούν.
Από τη πρώτη μέρα που απομονώσαμε το ψάρι προσπαθούμε να χορηγήσουμε ένα ευρύ φάσμα αντιβακτηριδιακών θεραπειών. Δηλαδή προμηθευόμαστε διαφορετικών συστατικών αντιβακτηριδιακά από τα μαγαζιά και τα χορηγούμε βάσει των οδηγιών τους. Αυτή η μέθοδος είναι ενδεδειγμένη γιατί όπως έχουμε πει δεν γνωρίζουμε την αιτία.
Παράλληλα χορηγούμε αντιβιώσεις όπως οι eSHa 2000 ή η Aquarium Muenster της AQUAFURAN. Επαναλαμβάνουμε εδώ ότι θα πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στις δοσολογίες και στην χρήση. Το eSHa περιέχει χαλκό και το Aquafuran περιέχει Nifurpirinol το οποίο είναι καρκινογόνο. Από φαρμακείο μπορείτε να προμηθευτείτε και να ακολούθησε θεραπεία με αντιβίωση flagyl των 500 που προμηθεύτηκε από το φαρμακείο, δεν θεωρούμε ότι η τελευταία είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική αλλά δεν μπορούμε και να την απορρίψουμε μιας και το στατιστικό δείγμα που έχουμε για τη χρήση της είναι εξαιρετικά μικρό και δεν σημαίνει ότι για τη μια περίπτωση το ίδιο φάρμακο θα είχε ίδιο αποτέλεσμα με άλλη περίπτωση.
Τα φάρμακα τα βάζουμε ως κοκτέιλ από φάρμακα μαζί, ο χρόνος για σειριακή τους χρήση δεν υπάρχει και η παραμικρή χρονοκαθυστέρηση μπορεί να αποβεί μοιραία για το ψαράκι μας. Ας σημειώσουμε εδώ ότι βάσει των αναφορών το ψαράκι μας αντέχει ανάλογα με τη κατάσταση του το πολύ μέχρι 7 με 10 ημέρες με αυτά τα συμπτώματα.
Αλλαγές νερού
Οι συχνές αλλαγές νερού βοηθάνε πολύ την υγεία του ψαριού. Διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες των φαρμάκων και εάν δεν υπάρχει αντίθετη οδηγία αλλάξτε το νερό μια φορά την ημέρα πριν τη χορήγηση των επόμενων δόσεων των φαρμάκων. Σε καμιά όμως περίπτωση μετά τη χορήγηση τους.
Προσέξτε το νέο νερό που θα βάλετε μέσα να έχει αντιχλώριο, να είναι στην ίδια θερμοκρασία με τη καραντίνα και να έχει ακριβώς την ίδια περιεκτικότητα σε αλάτι.
Αποθεραπεία
Το ψάρι μετά από μερικές ημέρες μπορεί να εμφανίσει πλήρη αποθεραπεία. Δηλαδή να χαθούν τα συμπτώματα της ασθένειας. Σε αυτή τη περίπτωση κινδυνεύουμε να αρρωστήσει πάλι. Προτείνουμε τη παραμονή του μέσα στη καραντίνα για μερικές ακόμα ημέρες.
Άλλες μέθοδοι
Σε χώρες που υπάρχει ιατρός για ψάρια ακολουθούνται και άλλες μέθοδοι, από αυτές η πρώτη μπορεί να γίνει και από έμπειρο χομπίστα ενώ η δεύτερη από γιατρό.
- Μερικές φορές η προσρόφηση στη νηκτική κύστη αποδίδει πολύ καλά. Βασικά, τρυπάτε με μια βελόνα τη νηκτική κύστη και απορροφάτε έξω λίγο από τον αέρα. Δεν είναι κάτι που κάποιος μπορεί να το κάνει με ελαφριά τη καρδία, αλλά λειτουργεί καλά. Κατά τις αναφορές μας ο επικεφαλής κτηνίατρος στο ενυδρείο της Βαλτιμόρης προτιμά αυτή τη μέθοδο για τις περιπτώσεις αυτής τις ασθένειας ως τη περισσότερο δραστική. Εάν δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας, μπορούμε να ζητήσουμε να το κάνει κτηνίατρος.
- Μερική πνευμονοκυστεκτομή. Αυτό είναι μια άλλη λέξη για τη χειρουργική αφαίρεση μέρους της νηκτικής κύστης. Την αναφέρω λιγότερο ως πρακτική επιλογή αλλά περισσότερο για να ενημερώσω τους χομπίστες ότι υπάρχουν κτηνίατροι που κάνουν ακτίνες X, χειρουργική επέμβαση, γενική αναισθησία, ακόμη και χημειοθεραπεία καρκίνου στα ψάρια. Ελπίζουμε ότι θα απολαύσουμε και εμείς κάποτε αυτή τη δυνατότητα έστω και ως την έσχατη λύση.
Επίλογος
Η αποθεραπεία στατιστικά έχει μικρά ποσοστά. Όμως από τις περιπτώσεις μη επιτυχίας που μελετήσαμε είδαμε ότι δεν είχε ακολουθηθεί η αγωγή που έχουμε εδώ περιγράψει. Από την άλλη εκεί που η αγωγή τηρήθηκε στο σύνολο της ή στα βασικά της σημεία, υπήρξε επιτυχία. Σε κάθε περίπτωση το στατιστικό δείγμα που δείχνει ίαση είναι μικρό γιατί συνήθως ο χομπίστας ή δεν αναφέρει το πρόβλημα ή δεν ακολουθεί τις οδηγίες ή δεν ξεκινάει την θεραπεία έγκαιρος.
Σε κάθε περίπτωση πιστεύουμε ότι έχουμε ηθικό χρέος έναντι στο ζωντανό οργανισμό που διατηρούμε να του προσφέρουμε κάθε δυνατή ελπίδα για τη σωτηρία του και σίγουρα να πιστεύουμε ότι αυτό που πεθαίνει τελευταίο είναι η ελπίδα.
{snippet author-aafent}{snippet goforum-nosokomio}